Gırtlak Kanseri (Larinks)
Gırtlak Kanseri (Larinks) Nedir?
Gırtlak bir diğer adıyla Larinks, boğazda bulunan ve nefes borusuyla yemek borusunu birbirinden ayıran bir organdır. Solunum sisteminin bir parçası olan gırtlakta ses üretilir. Gırtlak bölgesindeki hücrelerin anormalleşmesi sonucunda larinks kanseri ortaya çıkar. Samsun’da ve tüm dünyada kötü alışkanlığı bulunan kişilerde daha fazla görülmektedir.
Gırtlak kanseri tütün ve alkol kullanımına bağlı olarak gelişir. Bunun yanı sıra kimyasal ve zararlı maddelere maruz kalınması ve genetik faktörler gibi etmenlere de bağlıdır. Gırtlak kanseri kilo kaybı ve uzun süren ses kısıklığına neden olabilmektedir. Birey gırtlak kanseri belirtilerini taşıyor olsa da kanser olmayabilir. Yaygın semptomlar enfeksiyon ve reflü ile karıştırılabilir. Kulaktan dolma bilgiler kanser teşhisi koyulması için yeterli değildir.
Gırtlak kanseri teşhisi kulak burun boğaz (KBB) uzmanı tarafından konulur. KBB uzmanı endoskopi, laringoskopi ve biyopsi gibi yöntemlerle tanı koymaktadır. Teşhis konulan hastalara bir an önce gırtlak kanseri tedavisi uygulanmaya başlanır.
Gırtlak kanserinin 3 tür tedavi yöntemi bulunur. Bunlar; kemoterapi, radyoterapi ve cerrahi tedavidir. Bu tedavi yöntemlerinden hangisinin uygulanacağı tümöre ve kişinin sağlık durumuna göre karar verilir. Gırtlak kanseri hasta yorumları süreç içerisinde diğer hastalar üzerinde oldukça etkilidir. Kadınlara oranla erkeklerde daha çok karşılaşılan larinks kanseri dünyada en yaygın hastalıklardan biridir.
Gırtlak Kanseri (Larinks) Nedenleri
Gırtlak kanseri nedenleri arasında büyük rol oynayan tütün ve tütün ürünleri tüketimi vücudun savunma mekanizmasının bir parçası olan gırtlak sağlığını halen tehdit ediyor. Ağız aracılığıyla alınan zararlı madde ilk olarak gırtlağa zarar verir. Bununla birlikte;
- Alkol tüketimi,
- Genetik faktörler,
- Yaş,
- Uzun süre zararlı maddelere maruz kalma,
- Beslenme tarzı,
- HPV virüsü ve cinsiyet gırtlak kanserine neden olur.
Gırtlak Kanseri (Larinks) Belirtileri
Gırtlak kanseri evreleri belirti vermeden gizlice ilerleyebilir. Hastaların büyük çoğunluğu gırtlak kanseri ilk belirtileri arasında en çok; uzun süren ve nedensiz ses kısılmaları yaşadıklarından bahseder. Gizli gizli ilerlediğinden kısa süre içerisinde ses kısılmasının yanına diğer gırtlak kanseri belirtileri eklenir.
- Boğazda takılma hissi,
- Balgamla birlikte gelen kanlı tükürük,
- Kulak ağrısı,
- Boyun bölgesinde ağrı ve şişlik oluşumu,
- Nefes darlığı ve öksürük en yaygın gırtlak kanseri belirtilerindendir.
Erken teşhis, kanserin diğer organlara yayılımını engelleyeceği için belirtiler hissedildiği taktirde kulak burun boğaz uzmanlarından destek alınmalıdır.
Gırtlak Kanseri (Larinks) Tanı Yöntemleri
Diğer hastalıklarda olduğu gibi gırtlak kanserinde de erken teşhis hastalık seyri için avantajdır. Gırtlak kanseri belirtileri nedeniyle sağlık kuruluşuna başvuran hasta ilk olarak doktor tarafından muayene edilir. Bunun ardından hekim, tanıyı netleştirmek için bir takım tanı yöntemlerinden yararlanır.
Direk Laringoskopi
Ağız yoluyla gerçekleştirilir. Gırtlak bölümüm ayrıntılı olarak gerekirse endoskopi veya mikroskopi eşliğinde değerlendirilir. Genel anestezi altında gerçekleştirilen bu işlem öncesinde kan sulandırıcı ilaçlar kullanılmamalıdır.
Biyopsi
Laringoskopi esnasında şüpheli bölge görüldüğünde biyopsi yapılarak dokudan örnek alınır ve laboratuvara gönderilir. Boyunda yumru hissedildiğinde aspirasyon biyopsisi de yapılabilir.
Görüntüleme Yöntemleri (BT, MRG, PET...)
Görüntüleme yöntemleri kanserin tam bölgesini, büyüklüğünü ve lenf bezlerine yayılımın olup olmadığının tespit edilmesini sağlar.
Gırtlak Kanseri (Larinks) Tedavi Yöntemleri
Gırtlak kanseri tedavisi kanserin boyutuna ve kişinin sağlık koşullarına bağlı olarak değişmektedir. 3 tür tedavi yöntemi bulunur.
Radyoterapi
Kanser hücrelerini etkisiz hale getirmek için yüksek enerjili ışın tedavisidir. Gerektiği durumlarda kemoterapi ile birlikte kullanılabilir.
Kemoterapi
Ameliyat öncesi ve sonrasında uygulanabilir. Ameliyat öncesinde tümörün boyutunun küçültülerek ameliyata hazır hale gelmesi amaçlanır. Sonrasında ise lokal ileri hastalık grubunda önerilebilir.
Gırtlak Kanseri Ameliyatı
Gırtlak kanseri ameliyatı, hastalığın başlangıç aşamasında en çok tercih edilen bir yöntemdir. Samsun’daki hastanelere başvurma zamanına bağlı olarak kanserli bölge ile gırtlağın bir bölümü ya da tamamı alınır. Tüm gırtlağın alındığı vakalarda kalıcı, diğer hastalarda ise nefes borusuna boynun ön tarafından delik açılarak hastanın nefes almasının sağlandığı geçici trakeotomi uygulanır.